Энтомология зертханасы

Энтомология зертханасының қызметкерлері түрлерді сәйкестендіру, зиянды және пайдалы жәндіктердің тіршілігін зерттеумен, олардың қоршаған орта жағдайларына тәуелділігін, бір-бірімен қарым-қатынасын, алам үшін практикалық маңыздылығын зерттеумен айналысады.

Зертхананың негізгі қызметтері:

  • Зиянды организмдерді анықтау және диагностикалау әдістерін дайындау және жетілдіру;
  • Зиянкестер ошақтарын оқшаулау және жою бойынша ұсыныс әзірлеу;
  • Біліктілікті арттыру курстары, ауыл шаруашылық тауар өндірушілерге кеңес беру және өсімдік карантины бойынша оқыту семинарларыын өткізу;
  • Энтомологиялық зертханалық талдау жүргізу;
  • Агрофитоценоздарға фитосанитарлық маниторинг жүргізу және ауыл шаруашылық дақылдарының зиянкестеріне қарсы қорғау шараларын әзірлеу.
защита растений

Ағымдағы және аяқталған жобалар

БМҚ АШМ «Разработка и совершенствование интегрированных систем защиты плодовых, овощных, зерновых, кормовых, бобовых и карантина растений»

         БМҚ АШМ «Разработка технологий хранения плодов и винограда сортов отечественной селекции с целью получения органической продукции»

Гранттар

     

         ҚР БҒМ гранты «Разработка технологии биологического контроля яблонной плодожорки Laspeyresia pomonella L. и чешуекрылых вредителей яблони c использованием энтомофагов, феромонов и биопрепаратов»

 

Көрсетілетін қызметтер

   

Зиянкестерді анықтау мақсатында жылжымалы авто-зертханамен фитосанитарлық мониторинг жүрзізу  және оларға қарсы қорғау шараларын әзірлеу.

Пайдалы модельге ҚР Патентті «Способ комплексных мер борьбы с карантинным заболеванием бактериальным ожогом плодовых культур» №5887, 26.02.2021., Авторлары: Джаймурзина А.А., Копжасаров Б. К., Успанов А. М., Умиралиева Ж. З., Есжанов Т. К., Бекназарова З. Б.

Авторлық құқық объектісіне құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы куәлік «Рекомендация по критериям биоагентов (энтомофагов) для борьбы с основными вредителями плодово-ягодных культур», №8299, 20 ақпан2020 ж. Авторлар:, Копжасаров Б.К., Джанбатыров А.Ш.

Авторлық құқық объектісіне құқықтарды мемлекеттік тіркеу туралы куәлік № 16332, 05.04.2021 ж. (ғылыми туынды) Кенжегалиев А.М., Есенбекова П.А. Leptoglossus occidentalis Heidemann, 1919 (Heteroptera, Coreidae) – новый вид для фауны полужесткокрылых Казахстана.

  1. Милютина Е.А., Копжасаров Б.К., Джанбатыров А.Ш., «Фенология яблонной плодожорки в связи с планированием мер борьбы» Климатические изменения и сезонная динамика ландшафтов. Материалы всероссийской-научно практической конференции. г.Екатеринбург от 22-24апреля 2021 г., С. 160-166.
  2. Б.К. Копжасаров, А.А.Джаймурзина, Ж.З. Умиралиева, З.Б.Бекназарова, Т.К.Есжанов, «Стратегия борьбы с бактериальным ожогом плодовых культур в Казахстане». «Плодоводств и ягодоводство». 65-том. 2021г., С.87-92.
  3. И.И. Темрешев, Б.К. Копжасаров, З.Б. Бекназарова, А.Ш. Джанбатыров, Б.Н.Бердикул. «Сетчатокрылые (Neuroptera) и верблюдки (Raphidioptera) яблоневых садов на юго-востоке Казахстана». «Вестник науки». г.Уфа, 27 декабря 2021 г.
  4. Умиралиева Ж.З., Копжасаров Б.К.1, Джаймурзина А.А., Ниязбеков Ж.Б., Исенова Г.Д., Турсунова А.К., Берганаева Г.Е, «Эпидемиология бактериального ожога в Казахстане». // AGRIVITA, Journal of Agricultural Science. 2021. 43 (2):273-284. Q-3. IF-0.24.

Энтомология зертханасының қызметкерлері

защита растений

    Энтомология зертханасының меңгерушісі

email: zibash_bek@mail.ru

   Қызметі

1995-1996 – Қазақтың Еңбек Қызыл Ту ордені ауыл шаруашылық Институты-Энтомология кафедрасының аға зертханашысы

2002-2004 – Қазақ ұлттық аграрлық университеті – өсімдіктерді қорғау және карантин кафедрасының аға зертханашысы

2006-2010 – Қазақ ұлттық аграрлық университеті-экология кафедрасының ассистенті

2010-2018 – Қазақ ұлттық аграрлық университеті – өсімдіктерді қорғау және карантин кафедрасының аға оқытушысы

Қазіргі уақытта – «Қазақ ғылыми-зерттеу институты» ЖШС. Ж. Жиембаева» – энтомология зертханасының меңгерушісі

Ғылыми қызығушылықтары

Энтомология, өсімдіктерді қорғау және карантин

Ағымдағы жобалар

ҚР БҒМ гранты «Разработка технологии биологического контроля яблонной плодожорки Laspeyresia pomonella L. и чешуекрылых вредителей яблони c использованием энтомофагов, феромонов и биопрепаратов».

    Негізгі жариялымдар

  1. Темрешев И.И., Копжасаров Б.К., Слямова Н.Д.,Дарубаев А.А. Сливовый галловый клещ Acalitus phloeocoptes (Nalepa, 1890) (Acari,Trombidiformes, Eriophyidae) в Казахстане. Acta Biologica Sibirica, 2018, 4(4), С. 6–11.
  2. Lozowicka B., KopzhasarovB.K., Iskendirova. The monitoring of San Jose scale (Homoptera, Diaspididae: Quadraspidiotusperniciosus Comstock, 1881) in the southeast of Kazakhstan.  R.A. Eco. Env. & Cons. 24(4):2018; pp. (1555-1560
  3. Bożena Łozowickaa, Piotr Kaczyńskia,*, Patrycja Mojsaka, Julia Rusiłowskaa, Zibash Beknazarovab, Gulzhakhan Ilyasova, Damira Absatarovad. Systemic and non-systemic pesticides in apples from Kazakhstan and their impact on human health (Contents lists available at Science Direct
  4. Б.К. Копжасаров, А.А.Джаймурзина. «Стратегия борьбы с бактериальным ожогом плодовых культур в Казахстане». «Плодоводств и ягодоводство». 65-том. 2021г., С.87-92.

   Патенттер

1.   Патент РК на полезную модель № 92845от 25.12.2015 г. Cпособ защиты плодовых насаждений от восточной плодожорки (Crapholitha molesta busck.) Cпособ защиты плодовых насаждений от восточной плодожорки (Crapholitha molesta busck.)

 
2.   Патент РК на полезную модель №5887, 26.02.2021 «Способ  борьбы с бактериальным ожогом плодовых культур» Авторы: Джаймурзина А.А., Копжасаров Б. К., Успанов А. М., Умиралиева Ж. З., Есжанов Т. К., Бекназарова З .Б.
 
3.   Патент РК на полезную модель №5375, 27.11.2020 Способ защиты семечковых садов от яблонной (Laspeyresia Pomonella l.)   и восточной (Grapholita molesta Busck.)  плодожорки Копжасаров Б.К., Бекназарова З.Б. и др., ТОО «КазНИИЗКР
 

защита растений

Жетекші ғылыми қызметкер

email: temreshev76@mail.ru

    Қызметі

1993-1997 жылдары-Қазақ ұлттық университеті биология факультетінің бакалавриаты. Әл-Фараби Атындағы Қазұу.

1997-1999 жылдары-Қазақ ұлттық университетінің биология факультетінің магистратурасы. Әл-Фараби Атындағы Қазұу

1999-2000 жылдары – «Арна» қазақ геотехникалық университеті, Көкшетау, «Арна»геотехникалық университетінің Экология, экономика және геоақпараттық жүйелер кафедрасының аға оқытушысы

2001-2003 жылдары-Қазақ ұлттық аграрлық университетінің Агробиология факультетінің сырттай аспирантурасында оқыды.

2001-2004 ж.-Қазақ өсімдіктерді қорғау және карантин ғылыми-зерттеу институтының биотехнология зертханасының ғылыми қызметкері (ҚазОРҒЗИ).

       Ғылыми қызығушылығы

Энтомология, өсімдік қорғау және карантин

        Ұсыныстар

«Основные виды вредных саранчовых Казахстана. Биология и технологии ограничения численности (краткое пособие для фермеров)»

«Рекомендации по ведению мониторинга водных и наземных экосистем в Южном Казахстане с помощью индикаторных видов беспозвоночных (2017)»

«Рекомендации по разведению жалящих перепончатокрылых (опылителей и энтомофагов) на полях кормовых культур (2017)»

«Рекомендации по инновационной технологии возделывания и интегрированной системе защиты зернобобовых и кормовых культур (соя, кукуруза, люцерна) на юго-востоке Казахстана (2017)»

«Рекомендации по возделыванию и интегрированной системе защиты кормовых культур (люцерна, соя, ячмень, пшеница) на юго-востоке Казахстана (2020)».

Основные публикации

  1. Темрешев И.И., Копжасаров Б.К., Бекназарова З.Б., Сарбасова А., Турсынкулов А.М., Джанбатыров А.Ш. К проблеме сохранения биоразнообразия макробеспозвоночных яблоневых садов Алматинской области // Материалы Международной научно-практической конференции «Современные проблемы биологии и биотехнологии», посвященной 70-летию доктора биологических наук, профессора, члена-корреспондента Национальной Академии Наук Республики Казахстан Тулеуханова Султана Тулеухановича. Казахстан, 27 мая 2021 года. – Алматы: «Қазақ университеті», 2021. – С. 213-216.
  1. Темрешев И.И., Копжасаров Б.К., Бекназарова З.Б., Исина Ж.М. К вопросу расселения и биологии побеговьюна почкового Blastesthia turionella (Lepidoptera, Tortricidae) в Алматинской области // ІХ Международная научно-практическая конференция «Наука и образование в современном мире: вызовы ХХI века», 15 сентября 2021 г., г. Нур-Султан, Казахстан. – С. 39-42.
  1. Temreshev I.I. First record of Lycoperdina succincta (Linnaeus, 1767) (Coleoptera, Endomychidae) fromKazakhstan // Acta Biologica Sibirica. – 2021. – Vol. 7. – Р. 441-450. https://doi.org/10.3897/abs.7.e77663.
  1. Темрешев И.И., Копжасаров Б.К., Бекназарова З.Б., Джанбатыров А.Ш., Бердикул Б.Н. Сетчатокрылые (Neuroptera) и верблюдки (Raphidioptera) яблоневых садов на юго-востоке Казахстана // Инновации в науке и практике. Сборник научных статей по материалам VII Международной научно-практической конференции (27 декабря 2021 г., г. Уфа). – Уфа: Изд. НИЦ Вестник науки, 2021. – С. 45-54.
  1. Сергеев М.Г., Чильдебаев М.К., Ванькова И.А., Гаппаров Ф.А., Камбулин В.Е., Коканова Э.О., Лачининский А.В., Пшеницына Л.Б., Темрешев И.И., Черняховский М.Е., Соболев Н.Н., Молодцов В.В. Итальянская саранча Calliptamus italicus (Linnaeus, 1758). Морфология,  экология,  распространение,  управление  популяциями. – Рим: ФАО, 2022. – 356 с. https://doi.org/10.4060/cb7921ru.

защита растений

Аға ғылыми қызметкер

email: a_sarbasova@list.ru

Қызметы

«Ж Жиенбаев атындағы Қазақ өсімдіктерді қорғау және карантин ғылыми-зерттеу институты» ЖШС

1995 -1996 ж.

1996-1998 жж. кіші ғылыми қызметкер

2004-2006 жылдары машинист Және Т. Б. бойынша орг.мәселелері

2006-2008 жж. Аспирантура

2009-2011 ж. ж. жеміс-көкөніс дақылдары мен орманды қорғау бөлімінің аға лаборанты

2011-2012 жж. кіші ғылыми қызметкер

2012-2014 жж. ғылыми қызметкер

2014-2021 жеміс-көкөніс және бақша дақылдарын қорғау бөлімінің аға ғылыми қызметкері

2022 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейін өсімдіктерді кешенді қорғау бөлімінің аға ғылыми қызметкері

Ғылыми қызығушылықтары

Энтомология, өсімдіктерді кешенді қорғау

Ағымдағы жобалар

  1. 2021-2023 ж.ж. ҚР АШМ АӨК:«Разработка и совершенствование интегрированных систем защиты плодовых, овощных, зерновых, кормовых, бобовых и карантина растений».
  2. 2021-2023 жж. ҚР БҒМ БП 217: «Разработка технологии биологического контроля яблонной плодожорки Laspeyresia pomonella L. и чешуекрылых вредителей яблони c использованием энтомофагов, феромонов и биопрепаратов»

Патенттер:

  1. Инновационный патент РК на изобретение № 31015 от.15.04.2016 г. Дрозда В.Ф., Сагитов А.О., Гойчук А.Ф., Копжасаров Б.К., Сарбасова А.М. «Способ защиты яблоневых садов от долгоносиков (Coleoptera, Curculionidae)»
  2.  Патент на полезную модель: Патент на полезную модель №1422 от 15.04.2016 г. «Способ защиты семечковых садов от яблонной плодожорки Laspeyresia Pomonella l.». Авторы: Дрозда В.Ф., Лакида П.И., Сагитов А.О.,  Копжасаров Б.К., Сарбасова А.М.

Жариялымдар:

  1. Копжасаров Б.К., Исин М.М., Дуйсембеков Б.А., Джуманова Ж.К., Умиралиева Ж.З., Солтанбеков С.С., Сарбасова А.М. Эффективность схем обработок медьсодержащими фунгицидами против бактериального ожога // Материалы международного научно-практического семинара «Бактериальный ожог плодовых культур: экологические аспекты и меры контроля». – Алматы, 2016. – С. 174-178.

  2. Бекназарова З.Б.,Копжасаров Б.К., Динасилов А.С., Сарбасова А.М., «Шығыс жеміс жеміріне қарсы  қауіптілігі төмен инсектицидтерді қолдану және  олардың тиімділігі». Кргулый стол повященная на 90-летию кафедры «Плодоовощеводство и ореховодство», Агробиологического факультета КазНАУ. 2020 г.

  3. Темрешев И.И., Копжасаров Б.К., Бекназарова З.Б., Сарбасова А., Турсынкулов А.М., Джанбатыров А.Ш., «К проблеме сохранения биоразнообразия макробеспозвоночных яблоневых садов Алматинской области». Международной научно-практической конференции «Современные проблемы биологии и биотехнологии», посвященной 70-летию доктора биологических наук, профессора, член-корреспондента Национальной Академии Наук Республики Казахстан,Султана Тулеухановича Тулеуханова, Алматы – 27 мая 2021 года. С. 213-216.

  4. Afonin, A.N., Kopzhassarov B.K., Sarbassova A.M., Seisenova A.A. Spatial predictive system of pest development in real time in Kazakhstan // Applied Ecology and Environmental Research // Hellenic Plant Protection Journal. – 2020. – №13. DOI 10.2478/hppj-2020-00. IF – 0.4, процентил – 46,67%.

защита растений

Энтомология зертханасының кіші ғылыми қызметкері

email: arnur_1992@mail.ru

Қызметі

2015-2018 – «Байсерке-Агро»ЖШС

2019 – қазіргі уақытта-ЖШС » ҚазҒЗИ өсімдіктерді қорғау және карантин атындағы. Ж. Жиембаева»

Ғылыми қызығушылықтары

Энтомология, өсімдіктерді кешенді қорғау

Ағымдағы жобалар

АШМ НҚЖ «Разработка и совершенствование интегрированных систем защиты плодовых, овощных, зерновых, кормовых, бобовых и карантина растений».

ҚР БҒМ ГРАНТЫ«Совершенствование методов биологической борьбы против карантинного объекта – Tuta Absoluta на основе БПЛА и энтомофагов в условиях юго-востока Казахстана».

Негізгі жариялымдар

  1. Perizat Abdykadyrovna Esenbekova, Yernur Miramuly Kenzhegaliev and Jurij Homziak. Hemiptera (Heteroptera) of Sairam-Ugam National Park, Kazakhstan (fauna, biology, ecology and economic significance) // Journal of Entomology and Zoology Studies, 2017. №5(2). Р. 97-107. Предыдущая оценка SJIF 2015: Не проиндексировано 2014: Не проиндексировано 2013: 4.009 2012: 2.835 SJIF 2016: Impact Factor 2013 RJIF 5.63.Online ISSN : 2320-7078, Print ISSN: 2349-6800.
  2. Akoev, М.Т., Kenzhegaliev, А.М., Esenbekova, P.А., Homziak, J. Tree and shrub dwelling Pentatomidae (Heteroptera) of protected areas of South-Eastern Kazakhstan, with notes on natural history // Journal of Entomology and Zoology Studies, 2018. Volume 6(5): 815-819. {Impact Factor: 2.835}
  3. Esenbekova P. A., Kenzhegaliyev A.M. Dendrobiontic Hemiptera (Heteroptera) of the Ile-Alatau of the Ile-Alatau State National Natural Park. Tethys Entomological Research. – Vol. І. – Алматы, 2020.
  4. Kenzhegaliyev A.M., Esenbekova P.A., Zhaksybayev M.B. Materials for the fauna of Lygaeidae (Hemiptera, Heteroptera) of South-Eastern Kazakhstan. Reports of the National Academy of sciences of the Republic of KazakhstaN ISSN 2224-5227 Volume 2, Number 336 (2021), 26–34. https://doi.org/10.32014/2021.2518-1483.26 Доклады НАН РК. 2021
  5. Kenzhegaliev A.M., Esenbekova P.A., Jurij Homziak, Zhaksybayev Murat. Mountain species of Hemiptera (Heteroptera, Cimicomorpha I) of Kazakhstan, biology, ecology and distribution. 2021.

защита растений

Ғылыми қызметкер

email: askhat_t-26@mail.ru

Қызметі

2013-2014-Қазақ ауыл шаруашылығын электрлендіру және механикаландыру ғылыми-зерттеу институты ЖШС

2015-2017 – «Қазақ ұлттық аграрлық зерттеу университеті»КЕАҚ

2017 – қазіргі уақытқа дейін – «өсімдіктерді қорғау және карантин ҚазҒЗИ» ЖШС. Ж. Жиембаева»

Ғылыми қызығушылықтары

Энтомология, өсімдіктерді кешенді қорғау

Текущие проекты

АШМ НҚЖ «Разработка и совершенствование интегрированных систем защиты плодовых, овощных, зерновых, кормовых, бобовых и карантина растений».

Негізгі жариялымдар

  1. И.И. Темрешев, А.М. Макежанов, А.М. Турсынкулов, О.Жумаханулы, А.Б. Есжанов. О результатах полевых испытаний биологического препарата Энтолек против репейницы (Vanessacardui (Linnaeus, 1758)) на сое // Материалы международной научно-практической конференции, «Наука и инновационные технологии – основа развития кыргызской республики», посвященной году развития регионов и цифровизации страны и 70-летию со дня рождения доктора технических наук, профессора ОШТУ, директора института природных ресурсов ЮО НАН КР Арзиева Жоромамата Арзиевича. – 2019. – С. 17-22.
  2. Темрешев И.И., Макежанов А.М., Турсынкулов А.М., Есжанов А.Б., Сагитов А.О. Оценка эффективности энтомопатогенной нематоды Heterorhabditis bacteriophora Poinar, 1976 против личинок семиреченского мраморного хруща Polyphylla irrorata (Gebler, 1841) (Coleoptera, Scarabaeidae) // IV Всероссийский съезд по защите растений «Фитосанитарные технологии в обеспечении независимости и конкурентоспособности АПК России». Сборник тезисов докладов. – СПБ: ФБГНУ ВИЗР, 2019. – С. 160.
  3. I.I. Temreshev, A.M. Makezhanov, A.B. Yeszhanov, A.M. Tursynkulov. Preliminary evaluation of the effectiveness of entomopathogenic nematodes Heterorabditis bacteriophora poinar, 1975, Steinernema feltiae (Filipjev, 1934) and S. carpocapsae (Weiser, 1955) against the click beetle crusader Aeoloderma crucifer (Rossi, 1790) (insecta, coleoptera, elateridae) on soybean crops in southeast Kazakhstan // Известия национальной академии наук Республики Казахстан. Серияаграрных наук. – 2020. – Volume 2, Number 56. – С. 70-77.
  4. Yeszhanov A., Temreshev I., Tursynkulov A., Makezhanov A. Laboratory method for obtaining entomopathogenic nematodes for pest control // Международная научно-практическаяконференция «New opportunities for developing a scientific partnership in Europe». – 2020. – 120-123 рр.
  5. Темрешев И.И., Есжанов А.Б., Султанова Н.Ж., Бекежанова М.М., Сагитов А.О., Досмухамбетов Т.М., Джаймурзина А.А., Кожабаева Г.Е., Макежанов А.М., Турсынкулов А.М., Жумаханулы О. Рекомендации по возделыванию и интегрированной системе защиты кормовых культур (люцерна, соя, ячмень, пшеница) на юго-востоке Казахстана. – Алматы: Альманахъ, 2020. – 184 с.